Kỳ 1: 1950 - 1989: Hà Nội thanh lịch, Sài Gòn sành điệu
Những biến cố của lịch sử luôn có ảnh hưởng rất mạnh tới gu thời trang của người dân. Điều này thể hiện rất rõ rệt trong phong cách ăn mặc của dân thành thị ở 2 thành phố lớn nhất Việt Nam: Hà Nội và Sài Gòn.
Một Hà Nội rất khác
Trong thời kỳ này, người dân miền Bắc nói chung và người Hà Nội nói riêng đang trong công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa, chống Mỹ và khôi phục lại những hậu quả khủng khiếp sau chiến tranh chống Pháp nên phong cách ăn mặc chuyển từ xênh xang áo xống sang gọn gàng, khỏe khắn. Đi tới nơi đâu cũng bắt gặp hình ảnh áo cánh, áo sơ mi tay bồng chiết eo đi cùng quần đen (mùa hè) và áo trần bông, áo vest kiểu Hồng Kong (mùa đông) trông na ná như nhau chỉ khác về chất liệu. “Xịn” nhất trong phong cách thời trang này là áo lụa trắng nõn và quần đen tuyền may từ lụa Hà Đông hoặc lĩnh Bưởi. Nam giới thì thường mặc áo đại cán 4 túi, còn gọi là áo kiểu Tôn Trung Sơn.
Trang phục giản dị của nam, nữ thời bao cấp
Khi kiểu dáng quần áo cả trăm cái như một thì các trang phục nhập ngoại (được xách tay hoặc buôn lậu) trở thành mốt của giới thanh niên. Những “thương hiệu” nổi bật có thể kể đến như áo bay Liên Xô, áo Nato, quần bò Thái, quần áo Tô Châu… Về thứ đội trên đầu thì mũ cối gần như chiếm một vị trí độc tôn, trong đó mũ cối Tàu là thời thượng nhất, có khi giá trị gần bằng hai chỉ vàng.
Giày dép “hàng hiệu” lúc bấy giờ là dép nhựa trắng Tiền Phong, dép tông lào đế dày, giày Tây cũng xuất hiện song thuộc loại hàng “cực độc.” Thậm chí, thanh niên thời đó coi thời trang như là công cụ “khoe mẽ” để cạnh tranh “tán gái”!
Mốt của dân chơi Hà Nội thời bao cấp: dép cao su và mũ cối
Và một Sài Gòn xa hoa
Trong khi ấy, Sài Gòn lại vô cùng nở rộ và đa dạng các sắc thái phong cách thời trang theo phong trào Tây hóa. Khắp Sài Gòn tràn ngập các loại váy đầm, quần, áo rất hợp thời, thậm chí còn bắt kịp xu thế thời trang thế giới lúc bấy giờ.
Người Sài Gòn khá sành điệu với các loại quần, từ quần ống túm cho tới ông côn, ống loe rộng (thập niên 70). Váy cũng đủ loại, đủ kiểu từ kiểu cổ điển nhất là dài quá đầu gối, phồng, gọi là váy chuông, váy bút chì (thập niên 60), mini jupe càng ngắn càng đẹp (thập niên 70) cho đến váy suông thẳng xẻ tà, váy xếp li…
Các thiếu nữ Sài Gòn xúng xính với váy suông
Trang phục phụ nữ Sài Gòn thường được trang trí điệu đà, tinh tế với những đường ren, và trên ngực, bên vai, hay ở thắt lưng có đính bông hoa vải, chiếc nơ to, hoặc kẹp áo trang sức lấp lánh… Nếu mặc áo ngắn tay hay không tay, người ta thường đeo găng tay bằng ren và quàng khăn lụa rất hợp thời và sang trọng.
Fashionista trên đường phố Sài Gòn năm 60
Áo quần kiểu hippy đã một thời chiếm lĩnh mốt thời trang của Sài Gòn cùng lúc với phong trào hippy ở Mỹ năm đầu thập kỷ 60. Áo may bằng vải xô mỏng, thêu rối rắm. Áo thường ngắn, hở cả lưng, bụng người mặc, ống tay áo rộng, phồng. Quần bò "zin" bó mông, bạc phếch, rách rưới, có miếng vá ở đầu gối, ở mông... hoặc váy dài đến mắt cá nhân, có hàng khuy ở giữa từ thắt lưng xuống gấu…
Giày dép cũng đa dạng, thay đổi xu hướng đến chóng mặt. Năm 1954 - 1959, mốt là giày da mũi nhọn, gót cao. Đến ít năm sau, người ta đi giày mũi vuông, gót vuông, thấp. Sau lại đổi qua mốt giày cao gót trên 10cm lênh khênh... Nếu mặc áo dài thì phải đi guốc gỗ gót cao, nhọn, sơn mài hoa lá…
Vào giai đoạn này, những người nổi tiếng cũng là những người đi đầu xu hướng và định hình phong cách cho người dân. Họ được coi như những biểu tượng thời trang như đệ nhất phu nhân Trần Lệ Xuân – người khởi xướng mốt áo dài Trần Lệ Xuân biến tấu táo bạo với cổ ngang, quàng khăn lông thú và cũng từng đưa hình ảnh áo dài lên tạp chí Time. Hay như ngôi sao Thẩm Thúy Hằng lăng xê mốt váy áo bó sát gợi cảm và bốt cao… Phụ nữ Sài Gòn thời ấy ai cũng muốn được phong cách cao sang như Trần Lệ Xuân hay sành điệu như Thẩm Thúy Hằng, nên đổ xô đi mua hay may những bộ cánh giống thần tượng. Đây cũng là nét rất tương đồng với thời trang hiện đại ngày nay.
Trần Lệ Xuân...
Và Thẩm Thúy Hằng là 2 hình tượng thời trang của phụ nữ Sài Gòn
Trong khoảng thập niên 50 – 80, tại các vùng nông thôn, ngoại thành miền Bắc, Nam và miền Trung, người dân vẫn ăn mặc theo kiểu truyền thống, không có biến động nhiều ở phong cách thời trang.
Đón đọc kỳ 2: Thập niên 90 – Những dấu ấn thời trang khó quên vào 7h sáng thứ 5 (14/3)
Nguồn thông tin được HOCHOIMOINGAY.com sưu tầm từ Internet