Kẹo mạch nha - món quà của ngày thơ ấu

Kẹo mạch nha tuy chỉ là món quà quê dân dã nhưng bất cứ ai, nếu đã từng được nếm dù chỉ một lần đều thấy vô cùng khó quên.

 

Kẹo mạch nha là món quà quê quen thuộc của rất nhiều thế hệ. Kẹo đơn giản là loại mật dẻo được làm từ bột ngũ cốc như lúa nếp, gạo nếp, lúa mạch, đại mạch, hột lúa mạch mì đã có mầm hoặc từ sắn và mộng lúa già. Nhớ tới mạch nha là ta nhớ tới một thứ kẹo dẻo, màu vàng trong veo và ngọt. Vị ngọt thanh thanh tự nhiên từ mộng lúa khiến cho ai đã từng nếm thử đều cảm thấy rất dễ chịu.

Cũng đã gần hai mươi năm rồi, kể từ lần đầu tiên tôi được ăn bánh quế kẹp mạch nha của một bà cụ già rất già ở ngay cổng trường tiểu học. Cái quán hàng nhỏ nhỏ mà theo kí ức là khá tồi tàn và lụp xụp nhưng không hiểu sao vẫn ấn tượng mãi với tôi, có lẽ là bởi cái thơm dẻo nhẹ nhàng của mầm gạo đầu mùa. 

Trong mắt trẻ con hồi ấy, thứ quà vặt này thực sự rất kì diệu. Một chút mạch nha vàng có thể kéo ra những sợi mảnh vàng ruộm, trong veo. Đưa vào miệng, vị ngọt thanh sẽ tan ra từ từ trên đầu lưỡi, cùng cái hương thơm đặc biệt như hương cốm mới cứ lan ra, lan ra, tưởng như ta có thể hít thở mùi hương ấy trong không khí chung quanh. 

Nhấm nháp từng chút một và xem nó tan ra như thế nào thực sự là sở thích thỏa mãn sự hiếu kỳ của trẻ con thời ấy. Mỗi lần tới trường, đi qua hàng quà vặt của bà cụ, cả đám lại đứng ngẩn ngơ nhìn bà cụ kéo mạch nha sau đó lại hăm hở mỗi đứa một que thích thú, hôm nào “sang” hơn sẽ có bánh quế kẹp cùng. 

Bánh quế màu trắng ngà, to cỡ cái đĩa, thơm thơm giòn rụm. Bánh quế mạch nha thường có thêm lạc rang giã dập và dừa nạo. Mỗi khi cắn một miếng, vụn bánh rơi lả tả, đôi lúc rơi mất nửa cái bánh làm cả đám nhìn nhau tiếc hùi hụi. 

Bẵng đi một thời gian dài, trên đường du xuân ở Thủ đô năm nay, tôi bất ngờ lại được gặp "cố nhân". Cũng ngần ấy thứ: mạch nha, bánh quế, dừa nạo, lạc rang, que tre xếp ngay ngắn trong một chiếc thúng nhỏ. Và thật bất ngờ cái thúng kẹo ấy vẫn khiến chúng tôi, những con người đã trưởng thành bỗng như bé lại để háo hức, xúm xít quanh hàng mạch nha để đợi đến lượt mình như ngày bé thơ.

Bánh quế bây giờ có màu cam, không phải màu trắng nhẹ nhàng như ngày xưa. Và tất nhiên, không có mùi quế và cũng không có mùi thơm gì, ăn lại ỉu hơn chứ không giòn rụm như hồi ấy. Mạch nha tuy vẫn dẻo nhẹ nhàng nhưng không hẳn là vị ngọt của nếp hay mộng lúa mà có pha một chút đường nên vị thanh nhẹ cũng kém xưa. Hay liệu có phải theo thời gian, tôi đã khó tính hơn mà thấy tấm bánh kém ngon hơn thời thơ bé?

Ngày đầu xuân bỗng nhiên được thưởng thức món ăn thời thơ ấu khiến tôi xốn xang kỳ lạ. Kẹo mạch nha có lẽ chẳng đơn thuần là món kẹo ăn chơi, mà với tôi đó là hương vị tuổi thơ, là hương vị của quê hương, là nguyên kí ức trong veo của thời cắp sách đến trường.