đèn vàng hay được gọi là "tín hiệu vàng" trong các văn bản luật và dưới luật là loại đèn tín hiệu trung gian, bước chuyển để báo hiệu cho các xe chuẩn bị từ đèn xanh (được đi) sang đèn đỏ (dừng lại). Vì khoảng nghỉ này có những thời điểm chuyển đổi nên dễ gây ra hiểu nhầm và tranh cãi giữa người tham gia giao thông và CSGT.
Chi tiết về hành vi vượt đèn vàng được quy định trong quy chuẩn 41/2012 và mức phạt theo nghị định 171/2013. Theo đó định nghĩa về tín hiệu vàng trong quy chuẩn 41/2012 như sau:
Tín hiệu vàng: Báo hiệu sự thay đổi tín hiệu của đèn. Tín hiệu vàng bật sáng, người điều khiển phương tiện phải cho xe dừng trước vạch sơn “Dừng lại”. Trường hợp phương tiện và người đi bộ đã vượt quá vạch sơn “Dừng lại”, nếu dừng lại sẽ nguy hiểm thì phải nhanh chóng đi tiếp ra khỏi nơi giao nhau;
Quy định này tạo ngoại lệ cho những xe vừa chớm tới vạch vàng khi đèn chuyển từ xanh sang đỏ, gọi là "xe chót". Những xe chót phải tiếp tục đi khỏi ngã tư theo luật, không bị xử phạt. Nhưng nếu nhìn thấy đèn vàng từ xa, tài xế vẫn cho xe vượt đèn vàng thì đó là hành vi phạm luật.
Mức phạt được quy định ở nghị định 171/2013, đối với ôtô phạt tiền 800.000-1.200.000 đồng, đối với xe máy 200.000-400.000 đồng "khi tín hiệu đèn giao thông đã chuyển sang màu đỏ nhưng không dừng lại trước vạch dừng mà vẫn tiếp tục đi, trừ trường hợp đã đi quá vạch dừng trước khi tín hiệu đèn giao thông chuyển sang màu vàng".
Thời gian tới định nghĩa và mức phạt sẽ có những thay đổi giúp người tham gia giao thông rõ ràng hơn, tránh hiểu nhầm. Định nghĩa về đèn vàng quy định trong quy chuẩn 41/2016 có hiệu lực từ 1/11, mức phạt khi vượt đèn vàng quy định trong nghị định 46/2016 hiệu lực từ 1/8.
Quy chuẩn 41/2016 định nghĩa: "Tín hiệu vàng: báo hiệu sự thay đổi tín hiệu từ xanh sang đỏ. Tín hiệu vàng bật sáng, người điều khiển phương tiện phải cho xe dừng trước vạch sơn "Vạch dừng xe". Nếu không có vạch sơn "Vạch dừng xe", thì phải dừng phía trước đèn tín hiệu theo chiều đi. Trường hợp phương tiện đã tiến sát đến hoặc đã vượt quá vạch sơn "Vạch dừng xe", nếu dừng lại sẽ nguy hiểm thì phải nhanh chóng đi tiếp ra khỏi nơi giao nhau."
Điểm mới của định nghĩa này so với trước đó là có thêm phần "đã tiến sát hoặc vượt quá vạch dừng", tức là ngay cả những xe mới chỉ tới sát chứ chưa vượt quá vạch dừng thì vẫn được đi tiếp dù đèn chuyển vàng. Trước đó xe tới sát mà vượt đèn vàng vẫn bị phạt.
Mức phạt mới tại nghị định 46/2016 tăng lên thành 1.200.000-2.000.000 đồng cho ôtô và 300.000-400.000 đồng cho xe máy "đối với người điều khiển xe không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông".
Nghị định 46/2016 quy định đơn giản hơn, tránh chồng chéo và lặp nghĩa với quy chuẩn. Theo nghị định, người tham gia giao thông cứ không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu là bị phạt, "không chấp hành" là gì được mô tả cụ thể trong quy chuẩn.
Đức Huy
Nguồn thông tin được HOCHOIMOINGAY.com sưu tầm từ Internet